Cephede Farklı Malzemelerin Birlikte Çalıştırılmasının Değerlendirilmesi

Cephe sektöründeki gelişmeler, her sektörde olduğu gibi kendi iç dinamiklerine bağlı olarak ilerlemesini sürdürmektedir. Sektördeki büyüme ve gelişme her ne kadar teknoloji ile doğrudan bağlı olsa da arka planda tasarımcıların hayal gücü, fikirleri, çözüm yöntemleri bu büyümenin ana kaynağıdır.

Otel, iş merkezi gibi görsel açıdan büyük farkındalık gösteren çevremizdeki binalarda tasarımcıların hayal gücünün ne kadar gelişmiş olduğunu görmekteyiz. Bu büyüleyici yapıların ilk başta göze hitap etmesi ve cazibe alanı olarak gözükmesi istenmektedir. Bu bağlamda da öncelikli olarak bina cephesinin tasarımı, tasarımcının hayal gücü ile ilintili olarak özgün bir şekilde ortaya çıkmaktadır.

İçinde bulunduğumuz milenyum çağından önceki yıllarda cepheler genelde tek tip katmana bağlı kalarak yapılıyorken, artık farklı kombinasyonlardan oluşan cephe katmanları ön plana çıkmaktadır. Cephe katmanlarının farklı malzemelerden oluşması durumunda ise kullanılacak malzemelerin sistem içindeki rolleri büyük önem arz etmektedir. Birbiri ile çalışacak, yük aktaracak iki farklı malzemenin mekanik ve fiziksel özellikleri tasarımın en başında düşünülmeli ve iyi irdelenmelidir. Aksi takdirde tasarıma bağlı kalmak ya da aynı bölgede bulunan farklı imalatların montajını kolaylaştırmak adına yapılacak bir sistem tasarımı, ilerleyen süreçte statik ve güvenlik açısından sürecin çıkmaza girmesine sebebiyet verebilir.

Örneğin tasarımı tamamlanan bir alüminyum giydirme cephenin faklı bölgelerinde prekast panellerin olduğunu ve bu prekast panellerin bağlantılarının cephe betonarmesi yerine alüminyum giydirme cepheye bağlandığını varsayalım. Prekast ve alüminyum faklı davranışlar göstermektedir, mekanik ve fiziksel özellikleri de çok farklıdır. Prekast panel, ağırlığının fazla olmasından dolayı bağlandığı alüminyum profiller gelecek yükü kaldıramayacaktır. Akla gelen ilk çözüm, alüminyum profillere takviye çelik atmak olacaktır. Her profil içerisine takviye çelik koymak, ekonomik olarak mantıklı olmamakla beraber yapılsa dahi sistem zorlanmaya devam edecektir. Alüminyum ısıl genleşme katsayısı çelikten 2 kat daha fazla olduğu için alüminyum profil 2 birim uzamak isterken çelik 1 birim uzamak isteyecek ve alüminyumun serbest uzamasını engelleyecektir. Sistemin rahat çalışması adına alüminyum profillere yerleştirilen dilatasyon kutusu benzeri bir çözümü ön planda bulunan prekast panelde uygulanabilir, derz bırakılabilir. Fakat bu durumun da tasarımı etkileyeceği aşikardır. Tasarımcı veya işveren bu duruma izin vermediğinde ise dar alanda farklı çözümler üretme yoluna gidilecektir. Ön görselde yapılacak her çözüm her ne kadar sorunu ortadan kaldırmış gibi gözükse de deprem, rüzgâr testi aşamasında hareket kabiliyeti kısıtlanan alüminyum cephe sistemi ya camlardan, ya silikonlardan ya da umulmadık bir zorlanma bölgesinden sinyal verebilir.

Sonuç olarak sistem içinde birbirine yük aktararak çalışacak farklı malzemelerin davranışları iyi analiz edilmeli ve ona göre sistem tasarımı yapılmalıdır. Çok özel bir durum olmadığı takdirde farklı malzemelerin cephede birbirine taşıtılması statik, montaj ve imalat açsından çok sağlıklı değildir. Mutlaka yapılması gerekiyorsa sistem tasarım aşamasında her iki malzemenin de nasıl çalıştığını iyi bilen bir cephe danışmanından destek alınması önerilmektedir. Malzemelerin birbiri ile görsel birlikteliğinin devamı için montaj ayrılığı daha sağlıklıdır.

Cephe sistemlerinin statik hesaplarına dair yazılarımız, gelecek sayılarda da devam edecektir. Önerileriniz ve taleplerinizi This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it. adresine gönderebilirsiniz.

karakalem 2

 

Powered by OrdaSoft!